Overuren en toeslagen in de transport-cao

De salarisadministratie voor transport- en logistieke bedrijven is een complexe puzzel. De cao beroepsgoederenvervoer zit vol specifieke regels voor overuren, toeslagen en vergoedingen. Een kleine misinterpretatie kan al leiden tot ontevreden chauffeurs, naheffingen van de Belastingdienst of zelfs juridische claims. Een foutloze verloning van overuren en toeslagen volgens de complexe transport-cao vraagt dan ook om een gespecialiseerde aanpak. Zo vermijd je kostbare fouten en zorg je dat jouw chauffeurs krijgen waar ze recht op hebben. 

Wat telt nu precies als overwerk? De basis in de transport-cao is een werkweek van 40 uur. In principe zijn alle uren die je daarboven werkt overuren. De cao voegt hier echter een belangrijke nuance aan toe: uren gewerkt op zaterdag en zondag tellen niet automatisch mee als overwerk. Ze worden apart vergoed met een weekendtoeslag. Overuren zijn dus de uren buiten het weekend waarmee de diensttijd van 40 uur per week wordt overschreden. 

De vergoeding voor een overuur is 130% van het basisuurloon. Op de loonstrook zie je dit vaak terug als 100% van het uurloon en een aparte overwerktoeslag van 30%. Een belangrijk detail is de afronding: overuren worden afgerond op halve uren. Werk je minder dan een kwartier extra, dan telt dit niet. Werk je tussen de 15 en 30 minuten, dan wordt dit als een half uur overwerk gerekend. Let wel op, deze afronding geldt vaak niet meer bij automatische tijdregistratie via een boordcomputer. 

Werknemers kunnen niet onbeperkt worden ingezet voor overwerk. De cao stelt dat een medewerker overwerk mag weigeren als hij gemiddeld meer dan 50 uur per week werkt, gemeten over een periode van vier weken. Dit verzoek moet wel vier weken voor de start van een nieuw kwartaal worden ingediend. Daarnaast hebben werknemers van 55 jaar en ouder het recht om aan te geven dat zij geen overwerk willen verrichten. Voor de salarisadministratie is het van belang om deze afspraken goed te registreren om planningsfouten te voorkomen. 

Naast overwerk kent de transport-cao een uitgebreide matrix van toeslagen voor onregelmatige uren. Deze toeslagen zijn niet cumulatief. Je betaalt nooit een overwerktoeslag en een onregelmatigheidstoeslag voor hetzelfde uur. De hoogste toeslag is altijd leidend. 

Voor eendaagse ritten geldt een nachttoeslag van 19% voor uren gewerkt tussen 21:00 en 05:00 uur. Werknemers in een vaste ploegendienst ontvangen deze toeslag niet; zij krijgen een vaste ploegentoeslag. 

De uren op zaterdag worden standaard vergoed met een toeslag van 50%. Voor werk op zondag geldt zelfs een toeslag van 100%. Deze percentages gelden voor de reguliere uren. Vallen deze uren buiten het 40-urige contract, dan komen daar nog extra toeslagen bovenop. Voor erkende feestdagen geldt eveneens een toeslag van 100% of de werknemer kan kiezen voor een vervangende vrije dag. 

De complexiteit van de cao leidt in de praktijk tot een aantal hardnekkige fouten. Twee belangrijke valkuilen zijn de berekening van het vakantieloon en het ziektegeld. 

Het loon tijdens de vakantie moet gelijk zijn aan het gemiddelde loon dat een werknemer normaal verdient. Dit betekent dat structureel overwerk en toeslagen meegenomen moeten worden in de berekening van het vakantieloon. In de praktijk wordt het basissalaris tijdens een vakantiedag aangevuld met het gemiddelde bedrag aan overwerk- en onregelmatigheidstoeslagen. Veel payrollsystemen doen dit niet automatisch correct. Dit kan leiden tot flinke naheffingen en claims van medewerkers. 

Een unieke regeling in de transportsector is het ‘ziektegeld overwerk’. Omdat het inkomen van chauffeurs voor een groot deel bestaat uit variabele componenten, hebben zij bij ziekte ook recht op doorbetaling van dit variabele deel. Dit wordt berekend op basis van het gemiddelde over de afgelopen 13 maanden. Het correct berekenen hiervan vereist een nauwkeurige administratie en de juiste software-inrichting. 

Een correcte verloning begint bij een solide basis. Zorg dat je de basisprincipes van de cao goed toepast en de administratie strak organiseert. 

Controleer de basis: Start altijd met het arbeidscontract. Bepaal de functieschaal en het aantal contracturen. Een chauffeur met een 30-urencontract die 35 uur werkt, maakt geen ‘overuren’ in de zin van de cao, maar draait simpelweg meer contracturen. 

Pas afrondingsregels correct toe: Zeker bij handmatige urenbriefjes sluipen er snel fouten in de afronding. Instrueer medewerkers en controleer de invoer. 

Gebruik gespecialiseerde software: Moderne payroll software met een module voor de transportsector kan veel werk uit handen nemen. Deze systemen kennen de cao-regels, zijn gekoppeld aan boordcomputers en voeren cao-updates tijdig door. 

Communiceer helder: Zorg dat planners, chauffeurs en de administratie op één lijn zitten. Registreer afspraken over het weigeren van overwerk en communiceer duidelijk over de berekening van toeslagen. 

De transport-cao is en blijft complex. Door de regels goed te doorgronden, processen strak in te richten en gebruik te maken van de juiste tools, kun je kostbare fouten voorkomen. Een betrouwbare urenregistratie is de basis, aangevuld met gespecialiseerde software en heldere communicatie. 

Heb je vragen over de transport-cao of wil je zeker weten dat jouw salarisadministratie volledig correct is? Onze specialisten hebben jarenlange ervaring in de transportsector en helpen je graag verder met interim salarisadministratie tijdens piekperiodes, salarisadministratie consultancy voor procesoptimalisatie of het uitbesteden van de salarisadministratie. Wij hebben de expertise in huis. Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek en ontdek wat we voor jouw organisatie kunnen betekenen.